การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับยาทางจิตเวช ยารักษาอาการโรคจิตมี 4 กลุ่ม ได้แก่ u ยาระงับอาการทางจิต (Antipsychotic drugs) ข้อบ่งใช้ -รักษาโรคจิตเภท (Schizophrenia) -รักษาจิตหวาดระแวง (Paranoid) การออกฤทธิ์ ยับยั้งการหลั่ง Dopamine ฤทธิ์ข้างเคียง ทำให้เกิดอาการ Extra pyramidal Syndromes (EPS) ความดันโลหิตต่ำ ปัสสาวะคั่ง ท้องผูก ง่วงนอน ตาพร่ามัว สับสนมึนงง ยาที่ใช้บ่อย Chlorpromazine (CPZ), Haloperidol ( Hadol), Clozapine, Perphenazine, Fluphenazine การพยาบาล 1. แนะนำผู้ป่วยให้เปลี่ยนอิริยาบถ ช้าๆ จากท่านอนเป็นท่านั่ง หรือยืน ถ้ามีอาการวิงเวียน เพราะอาจหน้ามืด ล้มเกิดอุบัติเหตุได้ 2. Check V/S เพื่อประเมินสัญญาณชีพ 3. ดูแลแนะนำให้ระมัดระวังอุบัติเหตุ เช่น การขึ้นลงบันได การออกกำลังการควรออกในท่าที่เหมาะสม 4. ยาอาจทำให้มีปัสสาวะคั่ง เช่น Haroperidol, Clozapine ควรสอบถามและประเมินการขับถ่ายปัสสาวะ ถ้ามีอาการให้รายงานแพทย์ทราบ 5. ยาอาจทำให้มีความผิดปกติของหลอดเลือด เช่น Clozapine ต้องติดตามผลการตรวจ WBC count และรายงานแพทย์ทราบถ้าผิดปกติ 6. ระวังอาการชักในผู้ป่วยโรคลมชัก 7. ผู้ที่มีอาการท้องผูก แนะนำให้รับประทานอาหารที่มีกากใยสูง ดื่มน้ำให้เพียงพออย่างน้อยวันละ 8 แก้ว ถ้ามีอาการมากให้รายงานแพทย์ทราบ 8.
กราบเรียนอาจารย์นพ.
หนัก53กก.
อาการเคลื่อนไหวผิดปกติอีพีเอส เกิดจากความไม่สมดุลย์ของสารสื่อประสาทหลัก 2 ชนิด คือ อะซีติลโคลีน (Acetylcholine) และ โดปามีน (Dopamine) ในสมอง โดยเฉพาะสมองส่วนแบซอลแกงเกลีย (Basal ganglia)ที่ควบคุมเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวของร่างกาย จึงก่อให้เกิดอาการผิดปกติในการเคลื่อนไหวร่างกายขึ้น อาการเคลื่อนไหวผิดปกติ อีพีเอสมีสาเหตุจากอะไร? สาเหตุหลักของการเกิดอาการเคลื่อนไหวผิดปกติอีพีเอส ประกอบด้วย 2 สาเหตุหลัก คือ จากยาต้านอาการทางจิต(ยารักษาทางจิตเวช) และ จากโรคทางระบบประสาท ก. สาเหตุแรก ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการนี้บ่อยที่สุด เกือบเป็นสาเหตุทั้งหมดของผู้ป่วยที่เกิดอาการนี้ คือ จากยาต้านอาการทางจิต(Antipsychotic)/ยารักษาทางจิตเวช ยา กลุ่มนี้จะ ส่งผลต่อสารสื่อประสาท ที่ชื่อ อะซีติลโคลีน (Acetylcholine) และ โดปามีน (Dopamine) ในสมอง และการใช้ยาในกลุ่ม ยาแก้อาเจียน ยาแก้วิงเวียน โดยเฉพาะการใช้เป็นยาฉีด เป็นต้น ข.
สามารถป้องกันอาการเคลื่อนไหวผิดปกติอีพีเอสได้โดย ใช้ยาต้านอาการทางจิต/ยาทางจิตเวชในขนาดที่ต่ำ และเลือกใช้ยาในกลุ่มใหม่ หลีกเลี่ยงการใช้ยาแก้วิงเวียนศีรษะต่อเนื่องเป็นเวลานาน หลีกเลี่ยงการใช้ยาแก้อาเจียนชนิดฉีดถ้าไม่มีอาการรุนแรงมาก และ เมื่อมีประวัติเกิดอาการผิดปกติจากยาชนิดใดแล้ว ต้องไม่ใช้ยาดังกล่าวนั้นอีก อนึ่ง ในผู้ป่วยที่สาเหตุอาการนี้เกิดจากโรคต่างๆ อ่านเพิ่มเติมวิธีป้องกันการเกิดโรคนั้นๆในแต่ละโรคได้ในเว็บ เช่น ตับวาย ไตวาย โรคหลอดเลือดสมอง สมองอักเสบ
5 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง เด็ก อายุ 10 ปีขึ้นไป ยารับประทานปริมาณ 0. 5 มิลลิกรัม วันละครั้ง โรคจิตเภท ยารับประทานปริมาณ 2 มิลลิกรัม วันละครั้ง เด็ก อายุ 13 ปีขึ้นไป ออทิสติก เด็ก อายุ 5 - 17 ปี ยารับประทานปริมาณ 0. 25 มิลลิกรัม วันละครั้ง (น้ำหนักตัวมากกว่า 15 กิโลกรัมแต่น้อยกว่า 20 กิโลกรัม) ยารับประทานปริมาณ 0.
คู่มือยาจิตเวชชุมชน โรงพยาบาลจิตเวชสงขลาราชนครินทร์ คู่มือการใช้ยาทางจิตเวชเล่มนี้ขึ้นเพื่อใช้ประกอบในการปฏิบัติงานของบุคลากรทาง สาธารณสุขในโรงพยาบาลชุมชนและโรงพยาบาลทั่วไป แหล่งข้อมูล